آزمایشگاه پلاسمای پیشرفته - دانشگاه خوارزمی

در سال 1395 آزمایشگاه پلاسمای پیشرفته با هدف ساخت انواع منابع پلاسمایی و آموزش دانشجویان کار شناسی ارشد و دکتری در طبقه دوم ساختمان فیزیک پلاسما در تهران بنا نهاده شد. ابعاد این آزمایشگاه 6.5 در 18 متر است و دارای یک اتاق تاریک به ابعاد 3.5 در 3.5 متر می باشد. این آزمایشگاه مجهز به انواع منابع تغذیه لازم جهت ایجاد پلاسما در فشار پائین و اتمسفر می باشد.

1.1 آمادگی برای کارهای آزمایشگاهی
قبل از شروع به کار در آزمایشگاه، با موارد زیر آشنا شوید:

خطرات مواد موجود در آزمایشگاه و همچنین پروتکل های مناسب حمل، نگهداری و اقدامهای اضطراری. قبل از جابجایی یا باز کردن مواد شیمیایی، برچسب ها و برگه های اطلاعات ایمنی (SDS) را بخوانید. هرگز از محصولی از ظرف بدون برچسب استفاده نکنید و برچسب های گم شده را به سرپرست خود گزارش دهید.
عوامل، فرآیندها و تجهیزات موجود در آزمایشگاه. اگر از هیچ جنبه ای از یک روش مطمئن نیستید، قبل از ادامه با سرپرست آزمایشگاه خود مشورت کنید.
مکان یابی و بهره برداری از تجهیزات ایمنی و اضطراری مانند کپسول آتش نشانی، ایستگاه شستشوی چشم و دوش اضطراری، کیت های کمک های اولیه و پاسخ به نشت، ایستگاه های اعلام حریق، تلفن و خروجی های اضطراری.
رویه‌های واکنش نشت اضطراری برای موادی که با آنها کار خواهید کرد.
روش های گزارش اضطراری و شماره تلفن.

مسیرهای فرار تعیین شده و جایگزین.

1.2 در حین کار آزمایشگاهی
هنگام کار در آزمایشگاه قوانین زیر را رعایت کنید:

دسترسی به آزمایشگاه را فقط برای افراد مجاز محدود کنید. ورود کودکان به آزمایشگاه ممنوع است.
سیگار کشیدن، خوردن، نوشیدن، نگهداری غذا، نوشیدنی یا تنباکو؛ استفاده از لوازم آرایشی و استفاده از لنزهای تماسی در آزمایشگاه ها مجاز نیست.
در آزمایشگاه هایی که از مواد شیمیایی، مخاطرات زیستی یا رادیو ایزوتوپ استفاده می کنند، از روپوش های آزمایشگاهی بلند و عینک ایمنی استفاده کنید. کفش های باز، مانند صندل، هرگز نباید در آزمایشگاه پوشیده شوند.
محل های کار را تمیز و عاری از مواد شیمیایی ناخواسته، نمونه های بیولوژیکی، مواد رادیواکتیو و تجهیزات بدون استفاده نگه دارید. از گذاشتن بطری های معرف، خالی یا پر، روی زمین خودداری کنید.
فقط زمانی با مواد کار کنید که اشتعال پذیری، واکنش پذیری، سمیت، حمل و نگهداری ایمن و روش های اضطراری آنها را بدانید.
قبل از کار با مواد شیمیایی خطرناک یا مواد عفونی برگه های داده ایمنی را مطالعه کنید.
هرگز از طریق دهان پیپت نکنید. از وسایل انتقال مکانیکی استفاده کنید.
در آزمایشگاه راه بروید، ندوید.
خروجی ها و گذرگاه ها را همیشه آزاد نگه دارید.
اطمینان حاصل کنید که دسترسی به تجهیزات اضطراری (ایستگاه های شستشوی چشم، دوش های اضطراری و کپسول های آتش نشانی) مسدود نشده است.
قبل از خروج از آزمایشگاه دست های خود را کاملا بشویید.
از استفاده از هدفون خودداری کنید.

1.3 تمیز کردن قبل از حرکت
در پایان هر آزمایش و قبل از خروج از آزمایشگاه یک بررسی ایمنی انجام دهید. مطمئن شوید که:

خطوط گاز، آب، برق، وکیوم و فشار و دستگاه گرمایش و سرمایش را خاموش کنید
مواد، تجهیزات و دستگاه های استفاده نشده را به محل نگهداری مناسب خود برگردانید
برچسب بزنید، بسته بندی کنید و تمام مواد زائد را به درستی دور بریزید
تجهیزات معیوب یا آسیب دیده را فوراً خارج کنید و ترتیب تعمیر یا تعویض آن را بدهید
هرگونه تجهیزات یا محل های کاری که ممکن است در تماس با مواد خطرناک بوده باشد را ضد عفونی کنید.
هنگام خروج از آزمایشگاه لباس های محافظ (روپوش آزمایشگاهی، دستکش و غیره) را کنار بگذارید
اگر آخرین نفری هستید که از آزمایشگاه خارج می شوید، درب آزمایشگاه را ببندید و قفل کنید

1.4 مقررات کار به تنهایی در آزمایشگاه
کار به تنهایی در هر زمانی یک عمل ناامن است. با این حال، اگر ماهیت کار شما آن را غیرقابل اجتناب می کند، اقداماتی را انجام دهید تا مطمئن شوید که دیگران از موقعیت مکانی شما آگاه هستند و هر از گاهی شخصی ، چه به صورت حضوری یا تلفنی به شما مراجعه می کند.
قبل از انجام هر کاری به تنهایی در آزمایشگاه، این چک لیست را بررسی کنید تا مشخص کنید آیا ادامه کار مناسب است یا خیر:
آیا سرپرست شما از برنامه های شما آگاه است؟
آیا آزمایشات خطرناکی وجود دارد؟
مثال ها:دمای بالا، خلاء بالا، مواد بسیار قابل اشتعال (نقطه اشتعال پایین)، مواد سمی

آیا رویه خود را با سرپرست خود مرور کرده اید؟
آیا رویه عملیاتی مکتوب دارید؟
آیا دستگاه و تجهیزات شما در شرایط کار خوب هستند؟
آیا برای انجام کار آموزش دیده اید؟
آیا روشی برای ورود/خروج دارید؟
آیا شرایط اضطراری دارید؟
آیا در مواقع اضطراری به تلفن دانشگاه (به جای تلفن همراه) دسترسی دارید؟
آیا درب آزمایشگاه شما دارای پنجره دید یا وسیله دیگری برای نشان دادن حضور شخصی در داخل است؟
آیا از روش تخلیه اضطراری مطلع هستید؟
آیا در مواقع اضطراری به تلفن دسترسی دارید؟

آیا به وسایل کمک های اولیه دسترسی دارید؟

1. جت پلاسمای اتمسفری گاز آرگون
جت پلاسمای در فشار اتمسفر، یک تخلیه غیر گرمائی پلاسمایی است که منجر به ایجاد شاری از ذرات شیمیائی به شدت فعال می شود.در اثر برخورد الکترونها، گاز آرگون برانگیخته و یونیزه می شود. شار پلاسما که با سرعت حرکت می کند شامل یونها، الکترونها، رادیکالهای بسیار فعال است که با سرعت فرایند بازترکیب در آن اتفاق می افتد.
جت پلاسمای اتمسفری از نوع تخلیه با سد دی‌الکتریک است. این جت با منبع تغذیه با امواج فرکانس رادیوئی در فرکانس 13.56 مگاهرتز و بازه توان بین 15 الی 200 وات با شارش گاز آرگون کار می‌کند. این چشمه دارای دو الکترود هم محور استوانه ای است که با عایق کوارتز از یکدیگر جدا شده اند و گاز از بین آنها عبور می‌کند.

جت پلاسمائی به همراه منبع تغذیه
کاربردها:

فعال سازی و تمییز کاری سطح پلاستیک ها یا فلزات
ضدعفونی سطوح
فعال سازی آب
حذف آلاینده های آلی موجود در آب
کاربرد در کشاورزی و پزشکی

تا کنون دانشجویان متعددی در زمینه برهمکنش این پلاسما با مواد و سلولهای سرطانی، DNA و RNA پایان نامه خود را به انجام رسانیده اند.

2. جت پلاسمای اتمسفری هلیوم
این پلاسما از نوع پلاسمای سرد است که به راحتی توسط دست قابل لمس است. این جت در آزمایشگاه طراحی و ساخته شده و هم اکنون اثر آن بر روی سلولهای سالم و سرطانی و همچنین مطالعه پارامترهای پلاسما، طی پایان نامه کارشناسی ارشد و دکتری در حال مطالعه است

3. چشمه پلاسمای جفت شده القائی
الف: پلاسمای جفت شده القایی با استفاده از منبع تغذیه کیلوهرتز

ب: پلاسمای جفت شده القایی با استفاده از منبع تغذیه فرکانس رادیویی

4. دستگاه نیتراسیون و کندوپاش پلاسمایی
به کمک این دستگاه می توان لایه های فلزی بر روی مواد شیشه، فلز یا سرامیک ایجاد کرد و یا با ایجاد لایه نیترید بر روی سطح فلزات مقاومت در برابر خوردگی و یا سایش را افزایش داد.

5. دستگاه پلاسمای کانونی 5 کیلوژول


6. پلاسمای سطحی تخلیه سد دی الکتریک


7. پلاسمای جریان مستقیم

در حال حاضر آزمایشگاه پلاسمای پیشرفته مجهز به دستگاهها و منابع تغذیه مناسب جهت ایجاد پلاسما در فشار پائین و فشار اتمسفر می باشد.
1- زمینه های تحقیقاتی پلاسمای در فشار پائین

لایه نشانی پلاسمایی به روش کندوپاش پلاسمایی PVD
رسوب بخار شیمیایی با استفاده از پلاسما PECVD
نیتراسیون و کربن دهی پلاسمایی
سنتز انواع کاتالیستها با استفاده از پلاسما
ایجاد سطوح آب دوست در محیط پلاسما

2- زمینه های تحقیقاتی پلاسمای در فشار اتمسفر

آب دوستی سطوح
اثر پلاسما بر روی گیاهان و بزرها
حذف آلاینده های بیولوژیکی از آب
حذف آلاینده های آلی از آب
کاربردهای پلاسما در صنعت نفت و پتروشیمی

3- مطالعه پلاسمای چگال
مطالعه پلاسمای تولید شده توسط دستگاه پلاسمای کانونی

دفعات مشاهده: 3147 بار | دفعات چاپ: 261 بار | دفعات ارسال به دیگران: 0 بار | 0 نظر